Aniztasuna eta inklusioa tratamendua

Sarrera

Inklusioa ikasle guztien askotariko beharrak identifikatzeko eta haiei erantzuteko prozesua da; horretarako darabiltzan bideak ikaskuntzan parte-hartzea handitzea eta hezkuntzan bazterketa murriztea dira. Aldaketak eskatzen ditu edukietan, egituretan eta estrategietan, eta aldaketa horiek haur guztiak kontuan hartzen dituen ikuspegi komunaz egitea, benetan sinetsita haur guztiak arautzea eta heztea sistemaren ardura dela.

Haur bakoitzak bere ezaugarri, interes, gaitasun eta beharrak ditu: hori da inklusioaren funtsean dagoen printzipioa eta eskola-testuinguruan sortzen diren askotariko hezkuntza-beharrei erantzuteaz arduratzen da.

Hezkuntza inklusiboa haur eta gazte guztiei ikaskuntza errazteko diseinatu behar da. Hezkuntza jaso ahal izatea giza eskubidetzat jotzen du, eta ikuspegi hori oinarri hartuta helmuga komunak ezartzen ditu bazterketa-mota guztiak murrizteko eta gainditzeko. Guztiek kalitatezko hezkuntza batean sartzeko, parte hartzeko eta ikasteko aukera izatearekin lotuta dago, bai eta ikaskuntzarako mugak kentzearekin eta bazterketa- eta marjinazio-arriskua duten ikasle guztien parte hartzea erraztearekin ere. Jomuga ditu ikasle guztiei ikastetxean parte-hartze handiagoa izateko aukera ematea eta kultura- eta curriculum-bazterketa murriztea.

Gure helmuga ikasle guztiei, desgaitasunak edo zailtasunak eduki edo ez eduki, ikastetxean gizarte-justizia eta ekitatea oinarri hartuta ikasteko aukera emango dien hezkuntza inklusiboa da.

Garapen-arazoen detekzio goiztiarra

Arrisku-egoeratan esku-hartze goiztiarraz hitz egiteko beharrezkoa da hura bezain goiztiarra izango den detekzio-prozesu bat edukitzea, alor horren azpian egon litezkeen patologiak prebenitzeko aukera emango duena. Praktikan, garrantzi txikiagoko beste neurri batzuen artean, detekzio-prozesu horrek garapenaren behaketarako prozesura sistematikoak eskatzen ditu, nahasmendu horiekin lotutako susmoak, alertak edo adierazleak badauden balioesteko, eta, horrez gain, nahasmendu horiek izateko arrisku-egoera objektiboak kontuan hartzeko.

Garapenaren nahasmenduetan berehala esku-hartzeak horiek haurren ongizatean duten eragina murrizteko balio behar du bai eta, ondorioz, haurrek ahalik eta gaitasun eta autonomia handiena lor dezaten errazteko ere. Gainera, esku-hartzeak berak haurrentzat onura argi eta desberdina ekarriko ez balu ere, zalantzarik gabe, gurasoen antsietatea murriztuko luke eta familiaren funtzionamenduan eragin positiboa izango luke.

Haur Hezkuntzako etapan egiten den behaketa-prozesu sistematikoa da, eta xede du garapenean zailtasunak edo alterazioak detektatzea; horien ondorioz laguntza eskatuko duten hezkuntza-premia espezifikoak sor baitaitezke. Prozesu hori 2, 3, 4 eta 5 urteko haurrekin egingo da, etaparen beraren egituraren arabera. Lehen fasean, garapenaren zenbait item behatuko dira horretarako egindako tresnen bidez (Haurren Garapena Behatzeko Eskalak, HGBE). Bigarren fasean, eta soilik garapenaren alorrean zailtasunak edo atzerapena hauteman diren kasuetan, proba espezifikoak eta estandarizatuak erabiliko dira, esku-hartzeko beharra objetibatzeko xedez. Azken kasu horretan, lanak doiagoa izan behar du, uste osoa baitugu zailtasunak hauteman ondoren, horiei aurre egingo dien esku-hartzea behar dela, ikaskuntzarako zailtasunek sortzen dituzten oztopoak murrizteko edo gainditzeko.